ZİHİNSEL ENGELLİLERDE KAVRAM ÖĞRETİMİ

GENEL HATLARIYLA KAVRAM
* Kavram ; ortak tepkiye neden olan ilişkili uyaran takımıdır. Soyut (Demokrasi) ve somut (Bardak) olabilir.
* Normal çocuklara sistematik öğretim yöntemleri sunulmasa da kavramı kazanmaları mümkündür. Ancak zihinsel yetersizliği bulunan çocuklara yeterli öğrenme koşulları sağlanmadan bu mümkün değildir.

* Kavram Öğretimi zihinsel bir süreçtir. Birçok zihinsel beceriyi içermektedir.
Bir çocuk önce:
* Nesneler arasından benzeyeni gösterme. (EŞLEME)
* Nesneleri farklı özellikteki nesneler arasından ayırdetme (AYIRDETME)
* Nesnelerin özelliğini söyleme (SÖYLEME)
* Nesneleri özelliklerine göre sıralama ve sınıflama ……… yapar.

* Kavram öğrenmede ilk aşama eşlemedir. () Değişik nesneler arasından kendine gösterilenle aynı olanı gösterme işidir. Eşleme aşaması da belirli bir sistematik içerisinde kolaydan zora bir analizle yapılr.

* Zihinsel yetersizliği olan çocuklara kavramı kazandırırken kendi içerisindeki öğrenme sırasına göre, her birini aşamalandırarak vermek öğretimi sistemli hale getirmek ve öğrenmeyi kolaylaştırmak işi kavramı analiz etmek gerekir Zihinsel becerilerin en basitten en karmaşığa doğru sıralanmasına TAKSAMONİ denir. Taksamonik sıralamada bir önceki basamak sonrakinin ön koşulu olduğu gibi , bir sonraki basamak bir önceki basamaktan daha zor veya karmaşıktır.Basamaklar gittikçe ağırlaşır.

* Kavramın ilişkili ve ilişkisiz niteliklerinin belirlenmesi kavramın analiz edilerek basamaklandırılmasına ve öğretimin sistemli hale getirilmesine yardım eder.
* Kavramı kavram yapan özellikler o kavramın ilişkili nitelikleridir.
ÖRNEK: Kırmızı nın ilişkili niteliği ; renginin kırmızı olmasıdır. İlişkisiz niteliği ise ; malzemesi , büyüklüğü, ve nesnenin ne olduğudur.

* Kavramın öğrenilmesi için mutlaka; o kavramın olumlu ve olumsuz örneklerinin birlikte sunulmasını gerektirirÖRN; yine kırmızı nın olumlu örneği; kırmızı araba(boncuk , elma, kalem), olumsuz örneği ise; Sarı araba (Kalem, elma…..)
Olumlu örnekler; kavramı örnekleyen niteliklerdir.
Olumsuz örnekler; Kavramı tanımlamayan niteliklerdir.