Sosyal Beceri Etkinlikleri 2

23.10.2008

409

A⁺

A^-

Bir İsteği İfade Etme
Amaç: Kişilerarası ilişkileri geliştirme
Malzemeler: Resim ve kartlar
Süre : 20 dakika
İşlem: Öğretmenin elinde bir çocuğun arkadaşının elinden bisikletini aldığını gösteren bir resim vardır…
– Bu çocuk arkadaşından izinsiz bisikletini almış, bu uygun bir davranış mıdır?
– Neden değildir?
– Peki, bu bisiklete binebilmesi için nasıl bir yol izlemeliydi?
– Bisikleti alınan arkadaşı böyle bir yol izlese, kendisini nasıl hissederdi?
Değerlendirme: Öğretmen çeşitli sosyal becerilerin, yaşanabileceği ortamları gösteren resim ve kartlarla, hikâyelerle, yukarıdakine benzer bir tartışma ortamı yaratarak çocukların uygun davranışları kendilerinin bulmaları için fırsat yaratır.

ÖZBAKIM BECERİSİ
Alican’ın Bir Günü
Amaç: Günlük özbakım becerileri ile ilgili davranışları gösterebilmek.
Malzemeler: Diş fırçası, sabun, kulak pamuğu, plastik çatal, plastik bıçak, plastik kaşık, plastik tabak, havlu, bir dilim hazır kek (bıçakla kesmek için)
Süre: 40 dakika.
İşlem: Öğretmen, çocuklara şimdi hep beraber “Alican’ın bir günü” oyununu dramatizasyon yoluyla oynayacaklarını açıklar. Vereceği komutlara uygun olarak, canlandırma yapacaklarını açıklar.

1. Alican uyandı (herkes esneme, uyanma taklitleri yapar).
2. Alican banyoya gitti: yüzünü yıkıyor.

3. Alican dişlerini fırçalıyor (evlerinden getirdikleri, diş fırçalarını alıp, hayali olarak fırçalamaya başlarlar. Bu arada öğretmen öğrencileri tek tek gözlemleyerek hatalarına anında müdahale eder).
4. Ali can okula gider (temsili olarak okula gidilir).
5. Ali can eve döner (temsili olarak eve dönülür).
6. Alican banyoya girer (sabun kullanarak elleri yıkama taklidi).
7. Alican banyodan çıkar. Kurulanır (havlu kullanılarak kurulama taklidi yapılır).
8. Alican kulaklarını temizler (kulak pamuğu kullanılarak kulaklar temizlenir).
9. Alican’ ın yemek vakti. Alican yemeğe oturur (önlerine tabakları, sağa bıçak ve kaşığı, sola çatalı koyarlar).
10. Alican yemek yiyor (çatal ve bıçak kullanılarak kek kesilir ve çatalla yenilir).
11. Alican yatmaya hazırlanır (temsili olarak pijamalarını giyer ve düğmelerini iliklerler).
Değerlendirme: Çocuklara tek tek hangi uygulamada daha çok zorlandıkları sorulur. Hangi çocuk hangi uygulamada zorlandıysa, öğretmen tarafından tekrar gösterilir ve uygulatılır.

Günlük hayatta bunları nerede yaptıkları tartışılır ve doğrusunun ne olduğu sorulur. Örneğin; kaç kez diş fırçalamalıyız? Hafta da kaç kez banyo yapmalıyız?

4. YARATICILIK
Yangın Söndürücü
Amaç: Takım ruhunun geliştirilmesi, olaylar ve olgular karşısında çeşitli çözümler üretebilmek.
Malzemeler: Bir pano kâğıdı, küçük bir mum, birkaç kibrit, on adet kâğıt klipsi, iki elastik bant, en fazla 30 cm uzunluğunda bir parça tel, en fazla 30 cm uzunluğunda bir yapışkan bant, bir parça yeniden kullanılabilir bant, ince bir alüminyum kâğıt ya da sekiz alüminyum kaplamamalı süt şişesi kapağı.
Not: Mum, pano kâğıdından uzun bir külah yapılıp üflenerek söndürülebilir. Etkinliğin işe yaraması için takımlara yukarıda sıralan malzemeleri temin etmelisiniz. Külah çözümünü takımların hiçbirisi öneremezse, kendiniz uzun bir külah yapıp mumu üfleyebileceğinizden emin olun.
Süre: Takımların sayısına bağlı olarak 20 dakika ya da daha fazla.
İşlem:
1. Malzemeleri dağıtın ve takımlara bir mumu 2 metre uzaklıktan söndürecek bir mum makası tasarlayıp yapmak için 20 dakikaları olduğunu bildirin. Mum, liderin “haydi” komutuyla 1 dakika içerisinde söndürülmelidir.
2. Takımlar makasları yaparken, döşemeden yaklaşık 60 santim yüksekliğinde bir mum dikin ve 2 metre uzaklıktan bir çizgi çizin.
3. 20 dakika geçtikten sonra her takım kendi mum makaslarını kullanarak mumu söndürmeye çalışması için 30 saniyesi vardır. Her takımı “haydi” diyerek lider harekete geçirir.

Değerlendirme: Takımların hiçbirisi bir külah kullanmazsa, bir külahın nasıl yapılıp mumun üfleneceğini kendiniz gösterebilirsiniz. Tartışmaya her takımın kendi tasarımlarını seçme nedenleriyle başlayın. Daha sonra bir problemin tanımlanmasında kullanılan dilin, önerilen çözümleri nasıl etkileyebileceğini ele alın. Son olarak da, çok çeşitli kaynakların tasarımı nasıl etkilediğini irdeleyin.

Uçak Yapıcılar
Amaç: Bu etkinlik deney yapma, yaratıcılık, yenilik gerçekleştirme ve öğrenme için fırsatlar sunar.
Malzemeler: Bir top A4 boyutunda kâğıt (her takım için farklı renklerin olması, takımların kolaylıkla ayırt edilmesine yarayacaktır).
Kalemler, cetveller, kâğıt klipsleri, yapışkan bant.
Süre: 40-60 dakika.
İşlem:
1. Her takıma kullanmaları için onar adet A4 boyutunda kâğıt dağıtın.
2. Buradaki amaç; uzun bir mesafede uçabilecek kâğıttan bir uçak tasarlamaktır. Uçuş mesafesi ne kadar uzun olursa, o kadar çok puan kazanılır. Tasarım aşamasından sonra, takımın kendi tasarımına göre mümkün olduğu kadar çok sayıda kâğıttan uçak yapmaya çalışacağı 10 dakikalık bir yapım aşaması vardır. Yapılan uçaklar daha sonra denenecektir. Dolayısıyla, yapma yöntemlerinin de tasarım aşamasında kararlaştırılması gerekir.
3. Takımlar tasarım aşaması için 20 dakika zaman verin.
4. Takımlar uçakları tasarlamakla uğraşırken, test için 3 metre, 5 metre ve 7 metrelik çizgiler çizin.
5. Takımlara yapım için 10 dakika tanıyın.
6. Takımlar bitirdikleri uçakları test için getirirler.
7. 3 metrelik çizgiyi aşan her uçak için takım 1 puan kazanır, 5 metrelik çizgiyi aşan her uçak için 2 puan, 7 metrelik çizgiyi aşan her uçak için de 5 puan kazanır. En çok puan kazanan takım, birinci olur.
Pazar Yeri
Amaç: Bu etkinlik, yaratıcı potansiyeli açığa çıkaran bir canlandırmadır.
Malzemeler: Günlük eşyalar; kalem, silgi, defter, boya kalemi, gibi eşyaları koyduğuz bir kutunuz olmalıdır. Bir seçme bırakmamak için eşyaların sayısı öğrencilerin sayısından fazla olabilir.
Süre: 20 dakika.
İşlem:
1. Kutuyu öğrencilerin arasında dolaştırın ve herkesten bir eşya almasını isteyin.
2. Öğrencilerin rengini, şeklini, boyunu vb. not ederek kendi eşyalarını enine boyuna incelemeleri için 5 dakikaları vardır. Öğrenciler o eşyanın farklı ve orijinal konumları üzerinde düşünmelidir.
3. Öğrencilere ayağa kalkmalarını isteyin ve onlara kıymetli eşyalarını satmak üzere çarşıya getirmiş olduklarını açıklayın. Onlardan, yanlarından geçen diğer öğrencileri selamlayarak çarşının içinde dolaşmalarını isteyin.

Bir dakika sürecek bu işlemden sonra “Durun” diye bağırın ve kendilerine en yakın olan öğrenci ile birer çift oluşturmalarını isteyin. Çiftler, kendi aralarında hangilerinin ilk önce konuşacağını kararlaştırırlar. Daha sonra her katılımcıya kendi kıymetli eşyasını satmak üzere eşini etkilemesi için 1 dakika süre verilir. 1 dakika bittikten sonra çiftlere rollerini değiştirmelerini söyleyin (tek sayıda katılımcı varsa, bir grup üçlü olabilir ve onun rolünü oynaması için 40 saniye tanınır).

5. İŞBİRLİĞİ ve GÜVEN
İşbirliği Çemberi
Amaç: İşbirliğine dayalı bir kalabalık grubun canlandırılmasıdır.
Malzemeler: Yok.
Süre: 5 dakika
İşlem:
1. Bu etkinlik için ideal öğrenci sayı 10-12’dir. Sayı arttıkça etkinlik zorlaşabilir. Fakat yine de deneyin ve sonucu görün. Öğrencilerden bir çember halinde durmalarını isteyin. Onları çemberin etrafında ikişerli gruplara ayırın. Öğrencilerin el ele tutuşmalarını isteyin.
2. Tek sayılardan vücutlarını mümkün olduğu kadar dik tutup çemberin ortasına çift sayılardan ise çemberden geriye doğru eğilmelerini isteyin. Herkes yanındakini dengelemelidir.
3. Bu süreci çift sayıların öne, tek sayıların arkaya eğileceği şekilde tekrarlayın.
Değerlendirme : Grup içindeki işbirliğini ve güveni değerlendirin.
Toplu Kalkış
Amaç: Bu bir işbirliği yapma ve yaratıcı olma etkinliğidir.
Malzemeler: Yok.
Süre: Gruptaki sayıya bağlı olarak 5-10 dakika.
İşlem:
1. Öğrencilerden çift oluşturmalarını isteyin. Öğrencilerin toplamı tek sayıyı oluşturuyorsa bir grup üç kişi olsun.
2. Çiftler birbirleriyle yüz yüze gelecek şekilde otursun (üç kişilik grupta üçgen oluştursun). Çiftler ellerini birleştirir ve birbirlerini çekerek birlikte ayağa kalkarlar.
3. Etkinlik çiftlerle tamamlandığı zaman, bu kez ikişer çiftten dörderli gruplar oluşturmalarını isteyip etkinliği tekrarlayın. Tek bir çift kalırsa, onu da altı kişilik bir grup oluşturmak üzere dörtlü bir gruba ekleyin.
4. Dörtlü grupları sekizli gruplar halinde birleştirip etkinliği tekrarlayın.
5. Bunu daha önce yapmamışsanız, gruplara birbirlerini sıkıca tutarak deneme yapmalarını, örneğin ayağa kalkmaya yardımcı olmak için bilekleriyle dirseklerinden güç almalarını önerin.
6. Bu etkinliği öğrencilerin hep birlikte ayağa kalkabileceği en kalabalık sayıya ulaşana kadar sürdürün.
Değerlendirme: Güveni, işbirliğini, liderliği ve yaratıcı destekleri tartışın.
Masaya Sığma
Amaç: Bu işbirliğine dayalı bir etkinliktir.
Malzemeler: Genişçe ve sağlam bir masa.
Süre: 5 dakika.
İşlem:
1. Öğrencilere masaya mümkün olduğu kadar çok sayıda kişiyi sığdırmaları için 5 dakikaları olduğunu söyleyin.
2. Masaya yerleştirilen kişilerin herhangi bir yeri en az 15 saniye boyunca yere değmemelidir.
3. Daha sonra daha küçük iki masadan yararlanarak iki takım arasınsa yarış düzenleyin.
Değerlendirme: Etkinliğin nasıl yapıldığını ele alın. Yönergeyi kim verdi, öğrenciler birbirlerine nasıl yardım ettiler?
Bana Güven
Amaç: İşbirliği halinde çalışmayı, güveni, iletişimi ve dili kullanmaya dayalı bir etkinliktir.
Malzemeler: Öğrencilerin yarısı için göz bağı.
Süre: 10 dakika.
İşlem:
1. Öğrencileri çifterli gruplara ayırın.
2. Bir partner diğerinin rehberidir. Rehberler sınıfın bir ucuna giderlerken, eşleri göz bağlarını takarlar.
3. Sıra ve masaları rehberler ile gözleri bağlı olan kişiler arasında engel işlevi görecek şekilde yerleştirin.
4. “Yürü” komutuyla birlikte, rehberler eşlerinin engellere çarpmadan geçebilmelerini sağlayacak sözlü talimatlar vermek zorundadırlar. Her çarpma için on puan verilir ve bu şekilde beş kez çarpan çift oyun dışı kalır.