ÖZEL ÖĞRENCİLER İÇİN DESTEKLEYİCİ ÖNERİLER

SINIFINDA DİKKAT EKSİKLİĞİ VE  HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TANILI ÖĞRENCİLER BULUNAN ÖĞRETMENLER İÇİN DESTEKLEYİCİ ÖNERİLER
1. Bir yönergeyi takip etmekte güçlük (büyük istekle başlayıp devam ettirememe)
Geniş kapsamlı görevleri anlaşılabilir küçük parçalara ayırınız.
Öğrenci ile birlikte bir sorgulama yöntemi kullanın; bunu yapabilmesi için neye gereksinimi olduğunu sorun.
Elde edilebilir amaca ulaşıncaya dek bu soruyu sormaya devam edin.
Her bir basamağı başarıp geçmesi için gerekli zaman sınırını açıkça belirleyin (öğrencinin gidişini sıklıkla izleyin).
2. Özgün görevleri tamamlamada, sıralama ve basamakları tamamlamada güçlük (örneğin bir kitabın özetini çıkarma, paragraf düzenleme v.s)
Görevi uygun ve çalışabilir parçalara ayırınız.
Görevleri nasıl tamamlayacağına ve basamaklara ayrılmasına ilişkin örnek verin.

3. Bir aktivite veya ödevi tamamlamadan diğerine geçme
Tamamlanmış bir işin ne demek olduğunu açıklayın (matematik çalışman altı problemi eksiksiz ve doğru yaptığında bitecek, bunu bitirmeden diğerine başlama)
4. Verilen yönergeleri izlemede güçlük
Yönergeleri vermeden önce öğrencilerin dikkatini çekin, uyarıcı ipuçları verin, sözel yönergeleri yazılı olarak yazın.
Bir defada tek yönerge verin, yönergeyi söyledikten sonra anlayıp anlamadıklarını kontrol için öğrenciye söylediğinizi tekrarlatın.
5. Önem sırasına koymada güçlük (çok önemliden az önemliye)
Ödev ve görevleri öncelik sırasına koyun.
Öğrenciye yardımcı olacak bir model veya örnek gösterin, örneğin pano yapın ve sık sık ona bakmasını hatırlatın.
6. Zaman içinde dikkatini vermesinde ve sürdürmesinde azalma
Ödevin büyüklüğünü azaltın, miktardan çok kalitesine dikkat edin
Pozitif pekiştireçlerin sıklığını artırın, doğru yaptığında övücü sözlerle ona belirtin.
7. Ödevleri tamamlamada güçlük
Her bir ödevi tamamlamak için gerekli bütün basamakları tanımlayın ve/veya listeleyin.
Ödevleri yeterli zamansal bölümlere ayırınız.
Ödevin tamamlanıp tamamlanmadığını sık kontrol ediniz.
Her bir konuda ona yardımcı olacak çalışma arkadaşı belirleyiniz.
8. Bellek gerektiren görevlerde güçlük
Yönergelerin söylenerek, yazılarak, gösterilerek ve yaptırılarak verilmesi. Konuyu hatırlaması için alçak sesle ipucu verin.
Çalışma yönergesi olarak hatırlatma yöntemleri kullanın (hatırlatıcı ipuçları, görselleştirme, okuduğunu kendi kendine anlatması)
9. Test almada güçlük
Test için ek zaman verin. Test teknikleri öğretin ve test yerine sözlü sınavları tercih edin.
Açık, okunabilir ve karışık olmayan test formları kullanın. Cevap formunda sorular arasında uygun boşluk bırakın. Mümkünse her sorunun karşısına gelen şıkları koyu veya açık boyalı yanıtformu kullanın.
10. Sözel olmayan uyaranları anlayamama (vücut dilini yanlış yorumlama v.s.)
Sözel olmayan ipuçlarının ne anlama geldiğini öğretin (susma işaretinin ne anlama geldiğini açıklayın)
11. Yazılmış metinlerde kafasının karışması (paragrafın ana fikrini çıkarmada güçlük, küçük ayrıntılara daha fazla dikkat harcama)
Okunan metnin ana fikrin altını çizmesi veya asetatla boyayıp, sonra çizili yerlerin deftere yazılmasını sağlayın.
Okunan metnin önemli noktalarının taslağını çıkarın (öğretmen yapacak).
Ana hat, ana fikir, detay kavramlarını öğretin.
Metni veya bölümü kasete almasını sağlayın.
12. Yazılmış metinlerde kafasının karışması (paragrafın ana fikrini çıkarmada güçlük, küçük ayrıntılara daha fazla dikkat harcama)
Öğrencilere sunulan dersin yazılı metnini verin.
Öğrenciler dersin kopyalarını arkadaşlarına dağıtması ve kendi notlarıyla arkadaşlarının tuttuğu notları karşılaştırmasını sağlayın.
Önemli bilgileri gösteren görsel ve işitsel çatısını çıkarın.
Teyp kaydı kullanımını yüreklendirin.
Anahtar kelimeleri öğretin ve vurgulayın (sonraki…. , en önemli noktası….v.s)
13. Görev veya etkinliklerde dikkati sürdürmede güçlük (dış uyaranlarla dikkatin kolayca dağılması)
Dikkatini verdiğinde ödüllendirin. Görevleri küçük parçalara bölün, zamanında bitirdiğinde ödüllendirin.
Mümkünse kulaklık, kabin, sessiz ortam sağlayın.
14. Dağınıklık, dikkatsizlik
Düzenleme becerilerini öğretin. Öğrencinin gerekli malzemelerini ve ödevlerinin gösteren günlük, haftalık ve aylık tablolar hazırlayın. Dağınıklığı azaltmada ödevleri verme ve geri almada her bir öğrenci için uygun yöntemler belirleyin.
Defter kontrolü ve uygun sayfa düzeni varsa ödüllendirin.
Anlaşılır çalışma tabloları ve yazılı bilgilendirme sağlayın.
Günlük rutinleri belirleyin, öğrencinin yapmasını istediğiniz şeyler için model oluşturun (örnek gösterin.).
Düzenlemede yardım edecek bir arkadaş ile eşleştirin.
Öğrencinin malzemelerinin belirli yerlere koymasını sağlayın (örneğin kalemlerini kalem kutusuna koymasını sağlayın).
İstediğiniz davranışları sık sık hatırlatın.
15. Kötü el yazısı
Mümkünse bilgisayar ve daktilo kullanmasına müsaade edin.
Yazısı okunaksızsa, ödevleri kasete okusun veya sözlü bildirsin.
El yazısı için cezalandırmayın, kullandığı herhangi yöntemi kabul edin.
Kalemin tutulacak kısmının plastik olmasına izin verin.
16. Elle yazarken zorluk çekme (örneğin elle yazarken yorulma v.s)
Kısa ödevler verin.
Ödevlerini yapmada alternatif modeller oluşturun (teybe kaydetme, sözlü anlatma, daktilo ile yazma vs.)
Kalemin tutulacak kısmının plastik olmasına izin verin.
17. Çalışma alışkanlığının yetersiz olması
Çalışma alanlarına özgün okuma, not alma, ana fikirlerini, çerçevesini çıkarmak için çalışma yöntemleri gösterin.
18. Yetersiz kendini değerlendirme
Ağzından çıkanın kulağının duyması için yöntemler kullanın (dur-bak-dinle).
İşini bitirip dinlendikten sonra, yazdığını tekrar kontrol etmesini sağlayın.
19. Yazı yazmada yavaşlık veya üretken olmama (10 dakikalık yazının saatlerce sürmesi)
Görevi tamamlamada alternatif yöntemler kullanmasına izin verin (daha az yazı yazmasını gerektiren sözlü sunum, bant kaydı, görsel sunu, grafikler, harita ve resimler v.s)

Yazmak için alternatif metotlar kullanmasına izin verin (daktilo, bilgisayar, yazıcı v.s)
20. Belirgin dikkatsizlik (başarısızlık, hayalci, orada yokmuş gibi davranma)
Yönergeleri vermeden önce dikkatini çekin (nasıl dikkat edeceğini anlatın. Ben konuşurken bana bak, konuşurken gözlerime bak). Yönergeleri tekrarlamasını isteyin.
Öğrencinin derse aktif katılımını sağlayın (etkileşimli katılım vs).
21. Sessiz çalışmada güçlük, dersi bölmeden sürdürmede güçlük
Çocuğu öğretmene yakın oturtun.
Uygun davranışları ödüllendirin (başarılarını kaçırmayın)
Uygunsa çalışma kabinleri kullanın.
22. Uygunsuz dikkat çekici davranışlarda bulunma (sesli konuşma, abartılı davranışlar, çocuklara sürekli “ama” söyleme, dürtükleme, diğer çocuklarla alay etme)
Birinin dikkatinin nasıl çekilebileceğini öğretin.
Uygun davranışlarını yakalayın ve pekiştirin.
23. Sıklıkla aşırı konuşma
El işaretlerini öğretin ve konuşup konuşmayacağını el işaretlerle ifade edin.
Duyduğunda emin olun ve dinlemesini pekiştirin.
24. Geçiş yapmada güçlük (etkinlikten etkinliğe, sınıftan sınıfa); kalemini bulmada aşırı zaman harcar, vazgeçer, bir önceki işi bırakmayı reddeder, değişiklik sırasında ajite gözükür.
Çocuğu geçişlere hazırlayın, geçişin ne zaman olacağı konusunda (şimdi bu işi tamamlıyoruz, bundan sonra……) ve geçiş için gerekli olanlar hakkında detaylı bilgi verin.
Rutin bir iş için gerekli malzemeyi belirleyip söyleyip, gösterin. Her görevi tamamlaması için gerekli basamakları listeleyin.
Bütün malzemeleri için özgün yerler belirleyin (kalemi kalem kutusuna, defterler sıraya)
Düzenli bir arkadaşından yardım almasını sağlayın.

25. Gerekli yerlerde sabit kalamama
Kalkıp dolaşması için fırsatlar verin (tahtayı sildirme)
26. Elleri ayakları kıpır kıpır olma, kıvranma veya oturduğu yerde nesnelerle oynama
Görevleri küçük küçük bölümlere ayırınız, başarıları için olumlu pekiştireçler kullanın.(Bu davranışlar sıklıkla engellenme ve hayal kırıklığı sonucu olur)
Alternatif hareketlere izin verin.
27. Soru tamamlamadan yanıtyapıştırma, diğerlerinin cevaplarına müdahale etme veya araya girme.
Öğrencinin davranışları yakından takip ve kontrolü için öğretmene yakın oturtun.
İstediğiniz davranışları belirleyin (ona beklediğiniz davranışlarını anlatın)
28. Zor durumlarda ve yarış durumlarda huzursuzluk, hırçınlık, sıkıntı (atletizm veya akademik)
Olayı birey için yarışmadan ziyade eğlenceli hale getirme
Zamana karşı yarışmalardan çok, takım ve sınıf çalışmalarına ve birlikte çalışmaya yöneltme.
29. Takım veya büyük grup çalışmalarında uygunsuz davranışlar (sırasını bekleyememe)
Sorumluluk gerektirin işler (takım kaptanlığı, topların dağıtımı ve bakımı, puan yazma gibi) ve lider rolü verin.
Öğrencinin öğretmene yakın olmasını sağlayın.
30. Olası sonuçlarını dikkate almadan fiziksel tehlikesi olan eylemlere sıklıkla girme.
Tehlikeli durumları sezip ilerisi için plan kurun.
Dur-bak-dinle uygulayın.
Sorumluluk sahibi arkadaşıyla eşleştirin (bıkkınlık gelmesin diye arkadaşlarını değiştirin)
31. Erişkinler ile kötü etkileşim. Otoriteyi reddetme, birşeyi yapmada inatlaşma.
Olumlu dikkati sağlayın.
Uygunsuz davranışları konusunda bireysel olarak görüşün (yapıyor olduğun şey budur, bunu elde etmek tarzın şöyledir……)
32. Kendini sık eleştirme, yetersiz kişisel bakım ve duruş, kendisi ve başkaları hakkında olumsuz yorumlar, düşük kendilik algısı
Başarı için yapılandırın.
Kişinin kendini izlemesini öğretin, düzelmeleri pekiştirin, kendini sorgulayıcı yöntemler öğretin (Ben ne yapıyorum, yaptığım şey başkalarını nasıl etkileyecek?)
Güçlü olduğu yönleri göstermesi için fırsat tanıyın.
Olumlu tanınmasını sağlayın.
33. Yapılandırılmamış zamanları kullanmada güçlük (teneffüs, koridor, kütüphane, yemek odası yerlerde nasıl davranması gerektiği)
Planlanmış etkinliklerde belirli amaçlar belirleyin (kütüphaneye gitmenin amacı)
Grup oyunlarına katılımını yüreklendirin.
34. Evdeki veya okul etkinlikleri için gerekli eşyaları kaybetme (örneğin kalem, kitap, önceki ödevler)
Düzenli olmasına yardım edin. Sıklıkla defterlerini kontrol edin, her nesnenin olması gereken yerde olmasını sağlayın.
Düzenliliğini pekiştirin.
35. Zamanı kötü kullanma
Hatırlatıcı ipuçlarını öğretin (omzuna nazikçe dokunun, el işaretleri vs.)
Dikkat eden kişinin nasıl göründüğünü anlatın (sen dikkat ettiğinde şöyle…. gözüküyorsun)
Küçük bir iş için yeterli zaman verin, kesin tamamladıktan sonra olumlu tarzda pekiştirin.
Kendini gözlemesi için anlaşın, zamanlayıcı kullanın.