Kardeş Kıskançlığı Nedir, Çözümü Var mı?

Kardeş kıskançlığı, yeni çocuğu olan her aile için önemli bir sorundur. O zamana kadar her şeyin tek sahibi olan ilk çocuk; bu durumun biteceğini ve artık anne babası tarafından sevilmeyeceği duygusuna kapılır.

Bazı çocuklar doğacak yeni kardeşi açıkça belli eder. Doğduktan da bu kıskançlığını açık olarak gösterirler. Buna karşın kimi çocuklar da kardeşine çok ilgi gösterip ailesinin ilgisini yeniden kazanmak isteyebiliyor. Kardeş kıskançlığının önemli sorunlar doğurabileceği gözardı edilmemelidir. Örneğin kardeşini kıskanan bazı çocuklar altını ıslatmaya başlarlar. Yine bazı parmak emme ve daha önceden söndürülmüş bazı olumsuz davranışlar tekrar ortaya çıkabilir. Kardeş kıskançlığı bu nedenle önlem alınması ve duruma uygun bilinçli davranış gerektiren bir sorun olarak ele alınmalıdır. Unutulmamalıdır ki kardeş kıskançlığının nedeni, anne-baba ilgisini kaybedilmesi duygusudur. Durum buyken çocuk, yeni kardeşin doğal davranışlarını taklit edip kendince küçük misafirin yöntemiyle geri kazanmaya çalışacaktır.

Özellikle okulun ilk yıllarında 1. ve 2. sınıf öğrencileri yeni doğan kardeşlerini kıskanmaktan dolayı çabuk demoralize olurlar. İçe kapanırlar, ders başarıları düşer, olumsuz davranışlarında artış olur. Bu durumlar çoğunlukla öğretmenin gözünden kaçmaz ve aileye sorunun kaynağı sorulur.

Uzmanlara göre anne babanın yaptığı en büyük yanlışlıklardan biri;  artık sen abi oldun, sen abla oldun gibi cümleler kullanmak. Bu tür yaklaşımlar yerine çocukları birbirine yakınlaştıracak ortamlar oluşturmak gereklidir. Ailelerin yeni kardeş kadar büyük çocuğun da henüz bir çocuk olduğunu unutmamak gereklidir. Yergi veya övgü içeren, daha açık bir ifadeyle ayrımcı cümleler kullanmak çok sakıncalıdır. Anne babaların bu noktada yapacakları en küçük bir hata, çocuklar arasında yaşam boyu kıskançlığa neden olabilir.  Kıskançlık duygusundaki artış devam ederse bir çocuk psikologuna danışmak şarttır.

Kıskançlık doğal bir duygudur. Tıpkı heyecan gibi stres gibi çoğu zararlı olan bir duygudur. Büyük kardeşteki kıskançlık duygusu iyi yöne kanalize edilirse onu olgunlaştırır. Elindekileri kardeşiyle paylaşmayı öğretir ona.  Ben merkezli bir alışkanlığı terk etmeye başlar. Bu duygu onu olgunlaştırır.  Kardeşler arası kıskançlığın artmasını önlemek veya bu sorunun üstesinden gelmek için anne baba arasında sevgiye ve saygıya bağlı bir ilişkinin olması gereklidir. Birbirleriyle iyi geçinen anne baba bu sorunu daha kolay atlatabilecekleri gibi çocuklara da sağlıklı gelişim ortamları sunacaklardır.