Işkın Kansere Karşı
Görünüm olarak pırasayı andırsa da yakından bakıldığında farkı belli olan bir doğa mucizesi bilim adamlarının da dikkatini çekmeye başladı. Sivas’ta Divriği bölgesinde yaşayan okuyucularımızın isteği üzerine yaptığımız küçük araştırmaya göre ülkemizin bir çok yerinde yetişen ışkın çeşitli şekillerde isimlendirilmiş. Eşkın, aşkın, eşgın bunlardan bazıları. Bilimsel adı ise Ravent olarak belirlenmiş. Ülkemizde, bir çok bölgede yetişen işgını Ankara sokaklarında seyyar satıcılarda da görmemizin nedeni, bitkinin esasen serin ve dağlık yerleri seven çok yıllık bir otsu bitki olmasından kaynaklanmaktadır. Işkın (Rıbes)Karabuğdaygiller familyasından olup, kaynaklara göre asıl anayurdu Uzakdoğudur. Raventlerin Türkiye’deki türü ise Işkın adlı verilendir.
Türkiye’de özellikle Sivas, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Erzincan, Siirt, Bitlis, Muş, Van, Ağrı ve Erzurum’da doğal olarak yetişen ışgının dahil olduğu familyanın adı ravent (R. officinalis). Kaynaklara göre bitkinin anayurdu Tibet ve Çin… İlk çağlardan beri Çinliler tarafından kullanılan bu bitki, Eski Yunan ve Eski Romalılarca da biliniyordu. Avrupa’da da bilinen bitkinin reçeli yapılmaktadır. Ayrıca yine suyu bazı aperatiflere katılarak lezzet artırıcı olarak da değerlendirilmektedir. İngiltere’de ise pastası, tartı hatta kokteylinin bile yapıldığı bilinmektedir. Eşgın (Işgın) 30-70 cm arasında bir uzunluğa sahiptir ve yassıca, 1-3cm enindedir. Bitkinin kaba yaprakları oldukça büyüktür ve bitkinin tabanında toplanmıştır. Bitkinin tepesinde sarı çiçekleri başak şeklindedir.
Işgın (Işkın) Kansere Karşı
İngiliz bilim adamlarının yaptığı araştırma sonuçlarına göre Işkın’ın(Rıbes), kanserle mücadelede çok etkili oluyor. Araştırmanın çarpıcı sonuçlarına göre ışgın, kanserli hücrelerin gelişmesini önlüyor. Araştıırmayı yapan Sheffield Hallam Üniversitesi’ne göre, Işkın’da diğer kırmızı sebzelerde olduğu gibi kanseri önlemeye yardımcı olan kimyasal maddeler bulunuyor. Polifenol adlı bu kimyasal maddeler başta lösemi olmak üzere birçok kanser türünü önleyebiliyor. Araştırmayı yürüten Sheffield Hallam Üniversitesi Biyomedikal Araştırma Merkezi Başkanı Dr. Nikki Jordan-Mahy, Daily Telegraph gazetesine, “Araştırmalarımız Işkın’ın özellikle pişirildiğinde polifenol miktarı bakımından oldukça zengin olduğunu gösterdi. Bu bitkiden elde edeceğimiz polifenollerle oluşturulacak bir ilaç da kanserle mücadelede kullanılabilir” diye konuştu. İngiltere’de oldukça popüler olan Işkın’ın sapları ve kökleri tüketiliyor. Ülkede bu bitkinin, pastası, tartı ve kokteyli yapılıyor.
Çobandeğneğigiller familyasındandır.Diğer isimleri, aşgın,uçkun,uçgun,tatlı ravent de denir.
40 cm boylarında,kazık köklü,çok yıllık,otsu bir bitkidir.Uzun saplı,dişli kenarlı,böbreksi yaprakları vardır.Küçük sarımsı beyaz çiçekler açar.Doğu Anadolu’da genç gövdeleri ve yaprak sapları koparılarak demet demet satılır,kabukları soyularak çiğ yenir.Ekşimsi,serinletici,belki biraz buruk,ama hoş bir tadı vardır.Tanen açısından zengindir.Kalsiyum oksalat ve emodin içerir.
Işkının Bazı faydaları şunlardır:
İştah açıcıdır,
Büzücü,
Müshil, Tonik’dir. Kökleri ishal gidericidir.Mideyi güçlendirir,kusmayı önler.
Işgının kök gövdesi müshil ve büzücü her iki özelliğe de sahip olarak etkileri,kullanılan miktara bağlıdır.
Bununla beraber, ışgının kronik kabızlığına meyil yaratabildiğinden,uzun süreli kullanımı tavsiye edilmez.
Hamile kadınlarda ve emziren annelerde kullanımı da uygun olmaz. Tentürü bazen iştahı ve hazmı uyarmak için ilave edilir.
Uyarı: Işgın yaprakları (saplar hariç) zehirlenmeye neden olmaya yetecek kadar oksalik asit içerir!
Işkının Hazırlanışı ve Kullanma Şekli
Kök gövdeyi soğuk su içinde 8 ila 10 saat ıslatın.Müshil olarak,günde iki ila üç defa 1 çorba kaşığı alın.İştah açmak için,yemeklerden kısa süre önce,günde iki veya üç defa 1 çay kaşığı alın.
Müshil olarak, 1 çay kaşığı toz haline getirilmiş veya doğranmamış kök gövdeyi 1 bardak su ile alın.ishal için büzücü olarak, 1/2 çay kaşığı kök gövdeyi 1/2 bardak su ile alın.Bunlar bir günlük dozdur.
Geçmiş olsun uyarıları dikkate almayı unutmayalım.