Işıkta Renkler Karışırsa Ne Olur?

Işıkta Renkler Karışırsa Ne Olur Deneyi
Kullanılacak Araçlar: İki adet el feneri, kırmızı, yeşil, mavi renkte selefon, 2 adet paket lastiği.
Deneyin Yapılışı: El fenerlerinden birinin önüne kırmızı, diğerinin önüne yeşil renkte selofon örtünüz. Lastik bantla tutturunuz. Kırmızı ışığı, boş bir duvara tutunuz. Diğer feneri de yakarak aynı duvarda, yan yana tutunuz. Yeşil ve kırmızı bölgelerin bir kısmını üst üste getiriniz. Hangi rengi görüyorsunuz?
Pusula Yapalım
Kullanılacak Araçlar: Bir dikiş iğnesi, bir şişe mantarı, bir mıknatıs, bir su bardağı.

Deneyin Yapılışı: Dikiş iğnesini güçlü bir mıknatısa 100 kere sürtün (iğneyi ileri geri hareket ettirmeyin, hep aynı yönde sürtün ve elinize batırmamaya dikkat edin). Bardağın yarıdan fazlasını suyla doldurun. Mantarı suya koyun. Dikkatli ve dengeli bir şekilde iğneyi mantarın üzerine yerleştirin. Bardağı yavaşça hareket ettirin ve iğneyi izleyin. İğne kuzeyi gösterecektir.

Pusulaya Bakarak Saati Nasıl Söyleyebiliriz?
Kullanılacak Araçlar: Pusula, kalem.

Deneyin Yapılışı: Güneşli bir günde pusulayı kuzeyi gösterecek şekilde tutun. Kalemi pusula iğnesiyle aynı hizada tutun. Kalemin silgisini pusulada “S” nin üzerine getirin. Kalemin ucunu ise, 45 derece açıyla yukarı kaldırın. Sonra kalemin pusuladaki gölgesine bakın. Pusuladaki “N” ucu saat 12.00, “E” ucu 3.00, “W” ucu da 9.00 olmak üzere kalemin gölgesi size yaklaşık olarak saati verecektir. Güneş saati böyle çalışmaktadır.

Hacim Üzerine Bir Deney

Kullanılacak Araçlar: Sofra tuzu, su, saydam su bardağı, seloteyp, kurşun kalem, yemek kaşığı.

Deneyin Yapılışı: Bardağın üst yarısından bir yere küçük bir seloteyp parçası yapıştırın. Banttın üzerine bir işaret çizgisi çizin, bardağı bu çizgiye kadar su ile doldurun. Ölçümlerinizde çok dikkatli olmaya çalışın. Sonra bir silme çorba kaşığı dolusu tuzu suya atın. Su seviyesi yaklaşık 3 mm yükselecektir. Bu seviyeyi de bant üzerinde işaretleyin. Şimdi tuz eriyinceye kadar suyu karıştırın. Bu işlem birkaç dakika sürebilir. Suyu dinlenmeye bırakın ve seviyesine dikkat edin. Seviye alçalarak referans çizgisine yaklaşmış olacaktır.

Tuz çok küçük kristallerden oluşmuştur. Bu kristallerdeki moleküller suyun molekülleri ile karışıp birleşerek suyun hacminin artmasına yol açmadan tuzlu bir çözelti meydana gelmektedir.

Tuz Nasıl Yapılır?

Kullanılacak Araçlar: Karbonat (yemek sodası), sirke, yemek kaşığı,

Deneyin Yapılışı: Lavabonun ya da biraz kâğıt havlunun üzerinde kaşığı yarısına kadar sirke ile doldurun. Karbonatı sirkenin üzerine serpin. Kabarcıklar duruncaya kadar karbonatı serpmeye devam edin. Karışım şimdi bir tuz olmuştur.

Sıcaklığın Katı Maddeler ve Gazlar Üzerindeki Etkisi

Kullanılacak Araçlar: Bardak, yemek kaşığı, şeker ya da tuz, soğuk su, sıcak su, soğuk kola, ılık kola, saat.

Deneyin Yapılışı: Bardağı yarısına kadar soğuk su ile doldurun. İçine bir kaşık tuz ya da şeker koyun ve çözeltiyi tuz ya da şeker eriyinceye kadar karıştırın. Bu işin ne kadar sürdüğüne dikkat edin. Şimdi çözeltiyi boşaltın, bardağı yıkayın. Bardağı yarısına kadar ılık su ile doldurun ve bir kaşık tuz ya da şeker koyun. Şimdi tuz ya da şekerin erimesinin ne kadar sürdüğüne dikkat edin. Çözeltiyi boşaltın ve bardağı yıkayın. Sonra bardağı yarısına kadar soğuk kola ile doldurun. Nasıl hava kabarcıkları çıktığına dikkat edin. Kola ısınıp, duruluncaya kadar bırakın. Şimdi çok az hava kabarcığı görülebilir.

Şeker sıcak suda soğuk suda olduğundan çok daha çabuk erir. Çoğunlukla sudan oluşan çözeltiler sıcakken şeker, tuz gibi katı maddeleri daha çok kabul ederler. Ama katı madde yerine gaz gelince tersi olur. Çözelti soğukken daha çok gaz gelince tersi olur. Çözelti soğukken daha çok gaz kabul eder.

Kâğıtta Nişasta Testi

Kullanılacak Araçlar: Çeşitli kâğıtlar (gazete kâğıdı, yazı kâğıdı gibi), küçük bardak, tentürdiyot, su, yemek kaşığı.

Deneyin Yapılışı: Bardağa iki üç yemek kaşığı su koyun ve aynı miktarda tentürdiyot ekleyin. Çözeltiyi karıştırın. Test edilecek kâğıttan bir şeridi tentürdiyot çözeltisine daldırın. Çözelti bazı kâğıtlar üzerinde renk değiştirmeyecek, fakat bazılarında mavi-siyah ya da siyah renge dönüşecektir. Bu, kâğıtta nişasta bulunduğuna işaret eder. Bazı kâğıtlar yapılırken, kâğıda pürüzsüz bir yüzey vermek ve elyafları bir arada tutmak için, ince bir tabaka nişasta çözeltisi kâğıdın üzerine sürülür.

Karbondioksit Nasıl Üretilir?

Kullanılacak Araçlar: Karbonat (yemek sodası), sirke, kavanoz, tatlı kaşığı.

Deneyin Yapılışı: Kavanozun dibini örtecek kadar, yaklaşık yarım santim sirke dökün. Sirkeye birkaç kaşık karbonat katın. Karışım hemen ses ve kabarcıklar çıkarmaya başlayacaktır. Oluşan karbondioksit gazı, açığa çıkarken karışımdaki kabarcıklara neden olur.

Su Nasıl Ayrıştırılır?

Kullanılacak Araçlar: 9 voltluk pil, 2 kurşun kalem ucu, 2 esnek bakır tel (ince elektrik kablosu olabilir; 40-50 cm uzunluğunda), 2 ataş, makas ve seloteyp, saydam bardak ya da kavanoz, musluk suyu.

Deneyin Yapılışı: Tellerin her ucundan yalıtım maddesini makasla 2-3 santim kadar sıyırın. Tellerden birinin bir ucunu pilin bir ucuna bağlayın. Bir halka yapıp bunu pilin ucuna geçirebilirsiniz. Seloteyp onun yerinden çıkmamasını sağlayacaktır. Telin diğer çıplak ucunu ataşlardan birine bağlayın. Bağlantıları sağlamlaştırın.

Öteki telin çıplak uçlarından birini pilin açıktaki ucuna bağlayın. Aynı telin diğer ucunu da ilk teldeki gibi diğer ataşa bağlayın. Sonra ataşları kurşunkalem uçlarına takın.

Bardağı ağzına kadar su ile doldurun. Her iki ataşı, kurşunkalem uçları suyun içine dalacak şekilde bardağın ağzına yerleştirin. Kurşunkalem uçlarında kabarcıkların oluşmaya başladığına dikkat edin. Birinin diğerinden daha çok, neredeyse iki katı kadar kabarcığı olduğunu göreceksiniz. Biri oksijen kabarcıkları, diğeri de hidrojen kabarcıkları oluşturmaktadır.

Hızlı Pas

Kullanılacak Araçlar: 2 adet çivi, 9 voltluk pil, 2 parça bakır tel (ince elektrik kablosu), küçük bardak, tuz, ılık su, yemek kaşığı, makas.

Deneyin Yapılışı: Bardağı beş santim kadar ılık su ile doldurup içine iki kaşık tuz karıştırın. İki telin uçlarından makasla birkaç santim yalıtım maddesini sıyırın. Tellerden birinin bir ucunu çivilerden birine baş tarafına yakın bir şekilde sarın. Bu telin diğer ucunu da pilin bir ucuna bağlayın. Şimdi öteki telin bir ucunu öteki çiviye sarın ve diğer ucunu da pilin kalan ucuna bağlayın.

Çivileri birbirlerinden ayrı tutarak tuzlu su çözeltisine daldırın. Çivilerden birinin etrafında hemen kabarcıklar oluşmaya başlayacaktır, diğerinde bir şey olmayacaktır. Birkaç dakika sonra çivileri çıkarın ve inceleyin. Pilin negatif ucuna bağlanmış olan çivi pırıl pırıl dururken pozitif ucu bağlanmış olan pilde paslanma başlanmıştır.