DRAMA NEDİR, NE ÖNEME SAHİPTİR?

Dramanın tanımı ve önemi
Drama “insanın her türlü eylem ve ediminde var olan durumların bütünü” şeklinde tanımlanır. Özellikle insanın insanla ya da başka objelerle olan her tür etkileşiminde eylemsel ve edimsel anlar oluşmakta ve bu oluşum “dramatik” olarak adlandırılmaktadır. Drama sözcüğü Yunanca “dran” dan gelmektedir. “Dran”; yapmak, etmek, eylemek anlamı taşımaktadır. Drama sözcüğü bugünkü anlamına yakın biçimde Yunanca Dromenon’ daki “seyirlik olarak benzetme” olgusuna dayalıdır ve eylem anlamı taşır.

Genel olarak drama için eğitimde drama, yaratıcı drama gibi farklı kavramlar kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra drama yerine rol oynama, doğaçlama gibi kavramların kullanıldığı görülmektedir. Drama oyunlaştırma, canlandırma ve doğaçlama temelde olmak üzere atölye çalışmaları çerçevesinde yürütülen bir etkinliktir. Atölye çalışmaları bir liderin rehberliğinde ve bir grupla sürdürülmektedir. Drama alanında eğitim almış bir lider tarafından yapılan atölye çalışmalarına katılmak dramayı ve dramanın önemini anlamayı kolaylaştırmaktadır (Üstündağ 1998, Köksal Akyol 2003).

Dramada yaşanan olaylar o anda ortaya çıkmakta ve o anda yaratılmaktadır. Ortaya çıkanların doğru ya da yanlış olması gibi bir durum söz konusu değildir (Ömeroğ­lu – Turan ve Yaşar 1999, Köksal Akyol 2003).

Drama önceden yazılı bir metin olmadan, katılımcıların kendi yaratıcı buluşları, özgün düşünceleri, anıları ve bilgilerine dayalı olarak oluşturdukları eylem durumları ve doğaçlamalardır. Çocuk oyunlarında da benzer etkinliklerden yola çıkılarak, değişik yaşam durumlarını canlandırma ve bu yaşam durumlarından bilgilenme ortamları oluşturulmaktadır (Ömeroğ­lu – Turan ve Yaşar 1999, Köksal Akyol 2003).

Drama hangi amaç için gerçekleştiriliyor olursa olsun çocuğun gelişim alanlarına etkisi vardır. Her çocuğun gelişimi farklıdır ve drama her çocuğun gelişim aşamasına uygun olarak geliştirilebilir. Dramanın kullanılmasında temel amaç kişinin kendisini başkasının yerine koyarak, kendisini, çevresini dolayısıyla da toplumu daha iyi anlayabilmesidir. Çocuk dramanın oyunsu süreçleri içinde yaparak yaşayarak öğrenirken, zihinsel gelişimi de desteklenmektedir. Çocuğun bu süreç içinde hayal gücünü kullanması, olmayan bir şeyi koklaması, görmesi, hissetmesi, duyması zihinsel işlemleri gerektirir. Bunların yapılması çocuğun zihinsel gelişimini etkiler (Adıgüzel 1993, Aral vd. 2003, Önder 2003).

Çocuklar günlük yaşamları içinde kullandıkları iletişim biçimleri ile birçok şeyi anlayabildikleri halde, yine de sınırlı kelime hazineleri nedeniyle sözel olarak kendilerini anlatmada güçlük çekerler. Drama etkinlikleri ise dili kullanma yeteneği geliştirecek ortamlar yaratır. Böylece çocuk drama çalışmaları sırasında sık sık konuşarak daha fazla sözcük ve gramer bilgisi elde eder. Drama sayesinde çocuk çeşitli etkinliklerin özelliğine göre tartışan, konuşan, olayları yaşayan ve yaratan kişi olarak çevresinde olup bitenleri daha iyi anlar. Drama bir grup çalışması olduğu için çocuklar grup üyelerine karşı duyarlı olmayı, birbirlerini kabul etmeyi, değerlendirmeyi ve teşvik etmeyi öğrenirler (Gönen ve Dalkılıç 1998, Önder 2000, Aral vd. 2003)

Drama etkinlikleri sırasında çocuk kendi iç dünyasını yansıtmakta, arkadaşlarıyla kaynaşmakta, duygularını kolayca ifade edebilmektedir. Böylece çocuk kendisi ve başkalarının duygularının farkına varmakta ve kişiler arası ilişkilerde daha başarılı olmaktadır (Aral vd. 2003).