ÇOCUKLARDA YALAN SÖYLEME ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE

Yalan Söyleme Alışkanlığı

Doğrunun söylenmesi istenmediğinde, bir şeylerin gizlenmesi gerektiğinde aile veya çevredeki diğer kişileri yanıltmak, oyalamak veya buna benzer bir amaca ulaşmak için söylenen sözler olarak tanımlanan yalan, insanın iç dünyasını tehdit eden ya da bu potansiyeli olan dış etkilere karşı kendini savunma ihtiyacı hissettiğinde gösterdiği tepkilerden biridir.
Herkes, yaşantısında yalana karşı olsa da çeşitli nedenlerden dolayı zaman zaman yalan söyler çocuklar da. Bu, bir yere kadar normal kabul edilebilir, her söylenen yalan davranış bozukluğu olarak yorumlanmamalıdır.

7 yaşından küçük çocuklar bazen doğruların dışında konuşur, yaşamadıkları olaylardan, görmedikleri kişilerden bahsederler. Çocuk, bu yaşlarda çok geniş hayal gücüne sahip olduğu, gerçekle hayali ayıramadığı ve birbirine karıştırarak anlattığı için bunlar yalan olarak değerlendirilmez. Çünkü çocuğun bu Anlattıkları, genellikle başkalarını kandırma amacı taşımaz. Bazen de onları memnun etmek için böyle sözler söyler. 6–7 yaşına kadar hayali arkadaşlarıyla yaptığı sohbetlerden söz edebilir, izlediği bir olayı kendi algıladıkları biçimde abartarak anlatabilir. Ergenler, bağımsız bir birey olma yolunda yalana başvurabilir. Bu dönemle bazı konuların gizlenmesi için beyaz yalanlar söylenmesi aile ve çevre tarafından desteklenebilir.
Çocuk, yalanı alışkanlık edinmiş ve çoğu zaman, herkese söylüyorsa ve yalan onun hayatının bir parçası olmuşsa artık sorun boyutuna gelmiştir. Bazı çocuklar evde ailelerine, okulda öğretmen ve arkadaşlarına, sokakta gördüğü kişilere sürekli yalan söylerler. İşte böyle durumların üzerinde hassasiyetle durulmalıdır. Bu noktada çocuğun yalan söyleme sıklığı ve ne zaman hangi nedenlerle yalana başvurduğuna dikkat edilmelidir.
Nedenleri:
Anne babanın baskıcı ve otoriter tutumları, çocuğa üstesinden gelemeyeceği sorumluluklar verilmesi, çocuğun her açıdan mükemmel olmasının beklenmesi, sürekli eleştirilmesi, başkalarıyla kıyaslanması ya da çocuğa aşırı karışılması, şiddet gösterilmesi gibi yaklaşımlar. Çocuğun ailesince sevilmediğini, ilgi gösterilmediğini hissetmesi. Aile kurallarının çok katı olması. Evde veya çevrede yalan söyleyen, bu şekilde amacına ulaşan kişilerin olması. Çocuğun anne babasını hayal kırıklığına uğratmak istememesi. Sorumluluktan veya cezadan kaçma isteği. Arkadaşların ve çevresindeki kişilerin ilgisini, hayranlığını kazanma çabası, örneğin arkadaşlarına kendini beğendirmek için olmadığı halde çok sayıda oyuncağı, renk renk arabaları olduğunu söylemesi. Çocuğun kendine güveninin az olması, heyecanlanması. (hikâye anlatması istenen bir çocuğun bu nedenle hikâyeyi bildiği halde bilmediğini söylemesi.) Çocuğun özlemlerini dile getirmek, olmasını hayal ettiği durumları bir an olsun yaşamak isteği. (Anne ve babası ayrılmış olan ve babasını hiç görmeyen bir çocuk, babasının kendisini ziyarete geldiğini anlatabilir.) Ergenin bağımsız olma çabası.
Çocuğunuz yalan söylüyorsa: