Çocuklar Somut Yollarla öğrenirler!
Çocuklar Nasıl Öğrenirler
Somut Yollarla Öğrenme
Özellikle küçük çocuklar gelişim özellikleri nedeniyle somut yollarla öğrenirler. Bu çocukların duyularına dayanan deneyimleri gerçeklerle ilgili düşüncelerini belirler. Dünyanın nasıl işlediğine ilişkin inançları ve algıları öncelikle somut deneyimlere dayanır.
Öğretileri iki temel yolla yaparız. Sözcüklerimiz ve davranışlarımızla. Her ikisi de bir şey öğretir ancak, sadece davranışlarımız somuttur. Kuralları sözlerimizden çok davranışlarımız tanımlar. Sözcükler ve davranışlar tutarlı olursa çocuklar sözlerimizi ciddiye almayı ve arkalarındaki kuralı anlamayı öğrenirler. Tutarlı olunmazsa çocuklar, duymazdan gelmeyi ve inançlarını deneyimlerine göre ayarlamayı öğrenir. Bu durumda iki ayrı kural öğretilmiş olur; teorikteki kural, pratikteki kural.
Sınırları Test Etme: Çocuklara yanlış yapmayı bırakmalarını söylediğimizde bize gelip güç ve otoritemizi, gerçek olup olmadığı ve yapmazsa ne olacağını sormaz, ama düşünür ve davranışlarıyla sorarlar. Yapmalarını istemediğimiz şeyleri yapar ve ne olacağını görmek için beklerler. Bu sınırların test edilmesidir ve nasıl tepki gösterdiğimiz önemlidir.
Mizaç ve Araştırma Tarzı: Çocukların mizaçları onların araştırma tarzına etki eder. Uysal çocuklar başkalarını mutlu etmeye çalışırlar, bizim sözlerimizi ihtiyaçları olan bilgi için yeterli bulurlar ve işbirliği yaparlar. Uysal çocuklar çok fazla test etmezler.
Güçlü iradeli çocuklar ise daha saldırgan birer araştırmacıdırlar. Sınırlarımızın katılığı konusunda ikna olana kadar defalarca deneme ihtiyacı duyarlar. Sınırları zorlarlar. Bu çocuklar daha çok bilgiye ihtiyaç duyarlar
Cezacı Kurallar: Kuralları öğretirken cezalara dayananlar amaçladıklarından daha farklı bir ders vermektedir. Burada problem öğrenmeyle değil, öğretmeyle ilgilidir. Ana baba; şiddet, bağırma, tehdit etme ve gözdağı vermek suretiyle doğru davranışı öğretmeye çalışırken aslında çocuğa bu işlemleri uygulamayı öğretmektedirler. Sözler ve davranışlar birbirini tutmamaktadır.
Gevşek Kurallar:Gevşek kurallar uygulayan ana babalar, sözleriyle davranışlarını karıştırma eğilimindedir ve mesajlar iletilemediği zaman hayal kırıklığına uğrarlar. Sözler ve davranışlar tutarsız olduğu zaman öğrenme ve öğretme süreci çok kolay bozulabilir.
Etkili Öğretme: Anlaşılır sözcükler ve etkili bir davranış öğrenme ve öğretme sürecini kolaylaştırır. Çocuğa belirttiğimiz kuralları davranışlarımızla desteklersek net mesajı iletmiş oluruz.
Önemli olan; öğretme sürecinde, sözlerimizle davranışlarımız arasında tutarlılık olduğu zaman çocuklarımız sözlerimize güvenir ve onların ardındaki kuralları öğrenirler.
* Robert J. Mackenzie, Çocuğunuza Sınır Koyma isimli kitaptan özet alınmıştır.