ARKEOLOG, ARKEOLOJİ VE SANAT TARİHİ
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Arkeologların çalışma alanları; Üniversiteler (öğretim görevlisi veya araştırmacı olarak), Müzeler ve Anıtlar Genel Müdürlüğü’ ne bağlı çeşitli müzeler, kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulları, özel müzeler, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Maden Tetkik Arama Enstitüsüdür.
Arkeologların çalışma alanı oldukça dardır ve personel alımı sınırlıdır. En çok istihdam alanı sağlayan Kültür Bakanlığı yılda 10-15 civarında Arkeolog almaktadır.
Kendisini yetiştirmiş iyi derecede bir yabancı dil bilen arkeologlar, profesyonel turist rehberi olarak da çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi üniversitelere bağlı fakültelerin Arkeoloji ile Arkeoloji ve Sanat Tarihi bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek eğitimine başlayabilmek için
– Lise veya dengi okul mezunu olmak,
– Öğrenci Seçme Sınavı’nda ( ÖSS) Arkeoloji lisans programı için yeterli Eşit Ağırlık –2 (EA-2) puanı almak ,Arkeoloji ve sanat tarihi lisans programı için yeterli Sözel (SÖZ-2 ) puanı almak.
– Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih bildirim Formunda Arkeoloji lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Liselerin “Sosyal Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür1, Sınıf Öğretmenliği” “Sanat, Sanat (Müzik), Sanat (Resim), Sanat (Tiyatro), Müzik, Resim” Alan/Kol Bölümleri ile Öğretmen Okulu ve Köy Enstitüsü” mezunları, bu yükseköğretim programında öğrenim görmek istediklerinde ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekle ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü kendi içinde Prehistorya, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi, Klasik Arkeoloji ve Sanat Tarihi Anabilim Dallarına ayrılmaktadır. Arkeolog unvanı ise ilk üç anabilim dalı mezunlarına verilmektedir.
– Prehistorya Anabilim Dalı’ nda insanlığın doğuşundan (Yontma Taş Çağı), Cilalı Taş Çağı (Neolitik) na kadar süren uzun dönemin eğitim-öğretim ve araştırması yaptırılmaktadır.
– Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı’ nda ise; Önasya (Mezopotamya, Suriye, İran, Anadolu, Kıbrıs) da Neolotik Çağdan başlayarak çivi yazısının kullanıldığı çağları da içine alan bir dönemin eğitim-öğretim ve araştırması yaptırılmaktadır. Ağırlıklı olarak Kuzey ve Güney Mezopotamya’ da gelişen ve geniş bir etki alanı olan Sümer, Akad, Eski Babil ve Asur Sanatı işlenmektedir. Çivi yazısı kullanan bu kavimlerin bıraktığı maddi kültür kalıntılarının her türü kronolojik (tarihsel) bir dönem içinde ve karşılaştırmalı olarak incelenir. Önasya ülkelerinin kilit noktasında bulunan Anadolu’nun ön tarih ve tarih çağlarının başlangıcından MÖ 6. yüzyılın ortalarına kadar erişen zaman içindeki arkeolojisi okutulan derslerin önemli bir grubunu oluşturmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitimini tamamlayan kişiler üniversitelerde görev almak isterlerse araştırma görevlisi sınavında başarılı olmaları gerekir. Bu şekilde göreve başlayan kişiler doktora derecesi aldıktan ve gerekli çalışmaları tamamladıktan sonra yardımcı doçent, doçent ve profesör olarak meslekte ilerleyebilirler.
Belli bir alanda uzmanlaşabilir. Bunlar; eski tunç çağı eserleri, konservatör (yarım eserlerin yapıştırılması), sikke (numismat), arkaik dönem heykeltıraşlığı, Helenistik çağ mimarisi, seramik, vb. alanlardır.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Öğrenciler üniversitelerin veya müzelerin yaz aylarında yapmış olduğu kazılara katılırlarsa asgari ücret seviyesinde ücret alabilirler.
Şartları uyan öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilmektedirler. Çeşitli kurum ve kuruluşlarca başarılı öğrencilere karşılıksız veya mecburi hizmet karşılığı verilen burs olanağı da vardır.
Eğitim sonrası teknik hizmetler sınıfında göreve başlarlarsa asgari ücretin 3-3,5 katı dolayında maaş almaktadırlar. Alınan bu ücret arkeologun bulunduğu konum ve çalışma sürelerine göre değişiklik gösterebilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
– İlgili Eğitim Kurumları,
– Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
– Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
Çok işime yaradı sağolun.