MOBİLYA SEKTÖRÜNE GENEL BİR BAKIŞ

Dünya genelinde ve Türkiye’de mobilya sektöründe faaliyet gösteren firmaların büyük bir bölümünün küçük ölçekli firmalardan oluşması nedeniyle güncel üretim verilerine ulaşılmada zorluklar çekilmektedir.

Dünya mobilya ticaretinde dışa açılma oranı her yıl artmaktadır. Giderek güçlenen
Küreselleşme süreci ve ulusal pazarların dışa açılmasıyla sınır aşırı mobilya ticareti sürekli
Artış göstermektedir.

Günümüzde uluslararası ticari ilişkiler gün geçtikçe yoğunlaşırken, küresel olarak bakıldığında, iç piyasaya yönelik üretim giderek azalmakta ve ağırlıklı olarak ihracata yönelik üretim yapılmaktadır. Dolayısıyla mobilya pazarı giderek daha fazla uluslararası nitelik kazanmakta ve gelişmekte olan pazarların gösterdiği dinamizm mobilya sektörünün büyüme oranları için ilave bir itici güç oluşturmaktadır.
Ülkemizde Mobilya Sektörü
Türkiye 6,5 milyar $’lık üretim kapasitesi ile dünya mobilya pazarında üretimin %3’ünü oluşturmakla birlikte, 2009 yılındaki 1,2 milyar $ ihracat ile dünya mobilya ihracatından yaklaşık %1 pay almaktadır. Mobilya İmalat Sektörü, 2009 yılı verilerine göre Türkiye İmalat Sanayi’nde %10’luk büyüme ile en hızlı büyümeyi gerçekleştiren sektörlerden biri olmuştur.

Mobilya grubu ürünlerde işyeri ve istihdam düzeyi bakımından İstanbul önde gelmektedir. İstanbul’u sırasıyla Ankara, Bursa (İnegöl), Kayseri, İzmir ve Adana izlemektedir. Ankara, mobilya üretiminde önemli bir merkez olup istihdam düzeyi ve işletme sayısı itibari ile İstanbul’un ardından gelmektedir. Ankara’da mobilya sektörü Siteler ile özdeşleşmiştir.

Siteler 1960’lı yıllarda kurulmuş olup, bugün 5.000 dönüm arazi üzerinde faaliyet gösteren büyük bir organize sanayi bölgesidir. Bölge küçük ve orta ölçekli mobilya üretimi yapan birçok işletmeyi barındırmaktadır. Siteler’deki kayıtlı firma sayısı 10 bini aşmaktadır. Ancak bu işletmeler emek yoğun işletmeler olup, büyük ölçekli üretim yapan firma sayısı azdır.

Bursa-İnegöl bölgesi gelişme dinamiği yüksek bir bölgedir. Hammadde kaynaklarına yakın olmasının avantajını iyi değerlendiren İnegöl mobilyasıyla da anılmakta olup, Bursa İnegöl mobilya sektörü istihdam düzeyi itibari ile Ankara’dan sonra ikinci, ihracat bakımından Kayseri ve İstanbul’un ardından üçüncü sıradadır.

Mobilya sektörü, mevcut üretim potansiyeli, kapasitesi, işyeri sayısı ve yarattığı istihdam bakımından önemli olmasına rağmen ihracat rakamları, Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında çok düşüktür. Bugün Türk mobilya sektörü üretiminin yaklaşık sadece %18’ini ihraç edebilmektedir. Hâlbuki Avrupa ve BDT ülkeleri ile Ortadoğu pazarına yakınlığı mobilya ihracatında Türkiye için önemli bir avantaj olabilir.

İhracat miktarının düşük kalmasında sektörün iç piyasaya dönük yapılanması yanında modern üretim tezgâhlarının yeterince kullanılmayışı da önemli bir etkendir. Finansman sorunları ve dış pazarlar konusunda bilgi eksikliği ihracatta karşılaşılan diğer önemli sorunlar arasında yer almaktadır.

Sektörde küçük işletmelerin varlığına rağmen, modern tasarımın öneminin anlaşılması, marka bilincinin oluşması/oluşturulması, mobilya tasarımcılarının yetiştirilmesine gereken ilginin gösterilmesi ve istihdamlarının sağlanması, sektörün gelişimi için gerekli mobilya üretimi açısından önem arz etmektedir.