Erişilebilirlik Kılavuzu

Web erişilebilirliği özürlü kişiler tarafından Web sayfalarının kullanılabilmesi demektir. Daha detaylı açıklamak gerekirse; Web sayfalarına erişilebilirlik; sayfaların özürlü kişilerin algılayabileceği, anlayabileceği, gezinebileceği, etkili bir şekilde kullanabileceği ve bunun yanında da içerik yaratıp, katkıda bulunabileceği bir şekilde tasarlanmasıdır.

Web erişilebilirliği görme, işitme, fiziksel, konuşma, algılama ve sinirsel özürlülerin de dahil olduğu tüm özürlü kişileri içermektedir. Erişilebilirlik Kılavuzu bu noktada, engelli bireylerin internet kullanımı önündeki engelleri kaldırmak için devreye girmektedir.

Dünyada Webi kullanırken olumsuz olarak etkilenen ve özürlü olan milyonlarca insan vardır. Mevcut birçok Web sitesi içerdikleri erişilebilirlik engellerinden dolayı özürlü kişilerin ulaşımını çok zor veya imkansız kılmaktadır. Halbuki Web siteleri veya yazılımları erişilebilir yapılsa, özürlü kişiler de Web sayfalarını etkili bir şekilde kullanabilecektir.

Web erişilebilirliği kurumlar ve özürlü olmayan kişiler için de yararlı olabilir. Örneğin, Web erişilebilirliğinin ana ilkelerinden biri farklı ihtiyaçların, durumların ve tercihlerin esnek bir şekilde karşılanabilmesidir. Bu esneklik özürlü olmayan kişiler için de yararlı olabilir, örneğin yavaş İnternet bağlantısı olan kişiler, “geçici özürlülüğü olan” kişiler, örneğin kolu kırılmış olanlar ve yaşları ilerlemiş olan kişiler gibi.

Web, özürlü kişilere bilgi ulaşımı ve iletişimi açısından eşi görülmemiş bir olanak sağlamaktadır. Web’in eğitim, işletme, ticaret, devlet işleri ve eğlence alanlarındaki rolü gün geçtikçe artmaktadır. Özürlülerin de toplumda aktif bir rol oynamasına olanak tanıyan erişilebilir bir Web, birçok alanda özürlü kişilere eşit olanaklar sağlamak için şarttır.

Bir Web sitesini erişilebilir kılmak, içeriğin türü, sitenin büyüklüğü ve karmaşıklığı, kullanılan yazılım gibi birçok faktöre bağlıdır.

Bir kurumun sitesini erişilebilir yapmak için atılması gereken başlıca adımlar bu kılavuzda listelenmektedir.

Bu kılavuz Web içeriğinin özürlü insanlar için nasıl erişilebilir hale getirileceğini açıklamaktadır. Bu kılavuz tüm Web içerik geliştiricilerine (sayfa yapanlar ve site tasarlayanlar) ve yaratım araçları geliştiricilerine yöneliktir. Temel amaç, erişilebilirliğin ilerlemesine yardımcı olmaktır. Bununla birlikte, kılavuzun ilkelerini izlemek Web içeriğini tüm kullanıcılar için daha kullanışlı yapacaktır. Ayrıca kılavuzun ilkelerini izlemek insanlara Web üzerinden daha hızlı bilgi bulmada yardımcı olacaktır. Bu kılavuz içerik geliştiricilerin Görüntü video, vb. kullanmasını engellemez onun yerine multimedya içeriklerinin nasıl daha erişilebilir yapılacağını açıklar.

“Web içeriği için HTML Teknikleri Erişilebilirlik Kılavuzu 1.0” olarak adlandırılan ayrı bir doküman da denetim noktalarının nasıl uygulanması gerektiğini açıklamaktadır. Teknik Döküman HTML, CSS, SMIL ve MathML’I kullanarak örnekler sağlamaktadır ve her denetim noktasını daha detaylı bir şekilde ele almaktadır. Teknik dokümanı ayrıca teknolojideki değişikliklere göre tasarlanmıştır. Bütün tarayıcılar ve multimedya araçları kılavuzdaki tarif edilen özellikleri desteklemeyebilir. Özellikle HTML 4.0 , CSS 1 yada CSS 2’nin yeni özellikleri desteklenmeyebilir.

Kaynak:
T.C Başbakanlık Özürlüler İdaresi tarafından Türkçeye çevrilerek hazırlalan klavuz